Θεωρία

Εικονίδιο ηΔραστηριότητας ΠΑΘΗ ΦΘΟΓΓΩΝ

 

Κάποιες φορές θα τύχει να συναντήσουμε λέξεις που δε λέγονται και δε γράφονται πάντοτε με τον ίδιο τρόπο, αλλά παρουσιάζουν αλλαγές.  Μπορεί για παράδειγμα ένας ή περισσότεροι φθόγγοι να αλλάζουν ή να χάνονται δηλαδή να παρουσιάζουν διάφορα πάθη.


Εικονίδιο ηΔραστηριότητας ΠΑΘΗ ΦΩΝΗΕΝΤΩΝ

1.      Συνίζηση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο δύο συνεχόμενα φωνήεντα μιας λέξης προφέρονται μαζί σε μία συλλαβή.

π.χ. δύο à δυο

       έννοιαà έννοια . Κάποιες λέξεις προφέρονται όνο με συνίζηση.

2.      Συναίρεση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο δύο συνεχόμενα φωνήεντα γίνονται ένα

π.χ.αγαπάωàαγαπώ

      συναντάωàσυναντώ

3.      Έκθλιψη είναι το φαινόμενο που μπορεί να συμβεί σε μία λέξη που τελειώνει σε φωνήεν όταν βρεθεί μπροστά από μία λέξη που αρχίζει από φωνήεν. Στη θέση που το φωνήεν εξαφανίζεται βάζουμε απόστροφο (’). Συχνά επίσης θα παρατηρήσουμε το σύνδεσμο και να γίνεται κι.

Π.χ. να αφήσουμεàν’ αφήσουμε

      Το απόγευμα àτ’ απόγευμα

4.      Αφαίρεση είναι το φαινόμενο που μπορεί να συμβεί σε μία λέξη που αρχίζει από  φωνήεν όταν βρεθεί μετά από μία λέξη που τελειώνει σε φωνήεν. Στη θέση που το φωνήεν εξαφανίζεται βάζουμε απόστροφο (’).

Π.χ. σου είπαàσου ‘πα

      Που είναι àπου ‘ναι

5.      Συγκοπή είναι το φαινόμενο που μπορεί να  πάθει ένα φωνήεν που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο σύμφωνα μέσα στην ίδια λέξη. 

Π.χ. κορυφήàκορφή

      σιτάρι àστάρι

 

  1. Αποκοπή είναι το φαινόμενο που μπορεί να  πάθει το τελικό φωνήεν μιας λέξης, όταν βρεθεί μπροστά από το αρχικό σύμφωνο της λέξης που ακολουθεί.

Π.χ.  από το μαγαζίà απ’ το  μαγαζί

       Φέρε τοà φερ’ το

Το επίρρημα μέσα, όταν παθαίνει αποκοπή, γράφεται με τελικό "ς" και χωρίς απόστροφο. Όταν όμως παθαίνει έκθλιψη, γράφεται με "σ" και απόστροφο.